Wczoraj do tragedii doszło na ul. Sokratesa, gdzie kierowca śmiertelnie potrącił mężczyznę, przechodzącego po przejściu dla pieszych z kobietą i dzieckiem w wózku. Zarówno przejście jak i piesi byli dobrze widoczni, mimo to kierowca nawet nie zaczął hamować, dopóki nie uderzył w pieszego.
10 dni wcześniej do podobnie bulwersującej tragedii doszło na Ursynowie. 10-latek przechodzący przez ul. Roentgena został uderzony przez samochód, którego kierowca wyprzedzał autobus na przejściu dla pieszych.
Podobne tragedie niestety wciąż zdarzają się na warszawskich ulicach. Podobnie było w ubiegłych latach na ul. Kondratowicza (przy ul. Blokowej), w al. KEN, na ul. Drewny (przy ul. Przyczółkowej) czy ul. Wiertniczej.
W 2018 r. na warszawskich drogach zginęło 24 pieszych. Aż 16 z nich zginęło na przejściu dla pieszych, w 10 przypadkach z powodu nieustąpienia pierwszeństwa przez kierowcę. Te liczby bardzo szybko spadają (5 lat temu ofiar było dwukrotnie więcej). Warszawa ma trzykrotnie niższe wskaźniki liczby wypadków w przeliczeniu na milion mieszkańców niż średnia krajowa i niemal dwukrotnie niższe niż średnia dla UE. Nadal jednak w zakresie bezpieczeństwa na drogach jest bardzo dużo do zrobienia.
Nie oszczędzamy na bezpieczeństwie
Działania poprawiające bezpieczeństwo ruchu drogowego są od lat naszym bezwzględnym priorytetem. Choć obecnie sytuacja budżetowa miasta jest bardzo trudna, nie oszczędzamy na bezpieczeństwie. Ograniczony budżet zmusił nas w tym roku m.in. do znacznego zmniejszenia skali remontów nawierzchni. Nie ograniczyliśmy jednak działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa.
Podobnie jak w ubiegłych latach, w 2019 r. doświetlamy ok. 400 przejść dla pieszych – dzięki temu będzie ich już ponad tysiąc. Budujemy kilkanaście sygnalizacji świetlnych w miejscach, które były do tej pory szczególnie niebezpieczne: m.in. u zbiegu ul. Przyczółkowej z ul. Drewny, Leszna z ul. Karolkową, ul. Stryjeńskich z ul. Przy Bażantarni. Dzięki wsparciu finansowemu dzielnicy powstanie sygnalizacja świetlna na 6 przejściach dla pieszych w al. KEN. Stawiamy również na uspokojenie ruchu – tak jak na Targówku, gdzie powstały ronda i azyle dla pieszych na ul. Handlowej i Ossowskiego.
Koncentrujemy się na miejscach szczególnie niebezpiecznych. Ich listę znamy dzięki kompleksowemu audytowi przejść dla pieszych, który trwa od 2017 r. Do końca roku audyt przejdzie kolejny tysiąc zebr – łącznie przebadane będzie wówczas 3 tysiące przejść w 13 dzielnicach. Dzięki temu, listę najpilniejszych działań możemy tworzyć w oparciu o rzetelną analizę, a nie pod wpływem impulsu.
Zarówno przejścia na ul. Sokratesa, jak i te na ul. Roentgena zostały bardzo nisko ocenione w audycie brd. Audytorzy zarekomendowali zastosowanie środków uspokojenia ruchu lub sygnalizacji świetlnej. Obie ulice są jednak przykładem ciągów, które wymagają kompleksowego podejścia – poprawa sytuacji tylko na jednym z kilku przejść może pogorszyć bezpieczeństwo na pozostałych. Tak też po wcześniejszym audycie wdrażamy zmiany w al. KEN, gdzie do końca roku pojawi się sygnalizacja na wszystkich przejściach dla pieszych.
Infrastruktura nie wystarczy
Jednym z najpowszechniejszych i najbardziej niebezpiecznych grzechów kierowców jest nadmierna prędkość. Mając świadomość tego zagrożenia, Zarząd Dróg Miejskich prowadzi regularne pomiary prędkości na warszawskich drogach. Pomiary wykonane w 2018 r. w 42 lokalizacjach na próbie 3,5 mln przejazdów pokazują, że przekraczanie dopuszczalnej prędkości jest zjawiskiem nagminnym. Stwierdzono ponad 2,1 mln przekroczeń prędkości dopuszczalnej, z czego 800 tys. to przekroczenia o ponad 10 km/h. 28 tys. razy odnotowano przekroczenie o ponad 50 km/h, zagrożone utratą prawa jazdy. Na niektórych ulicach udział kierowców przestrzegających przepisów był niższy niż 10 proc. zaś 15 proc. przekraczało 100 km/h.
Te dane dowodzą całkowitej nieskuteczności prowadzonych obecnie działań kontrolnych w tym zakresie, zarówno przez nieliczne fotoradary zarządzane przez Inspekcję Transportu Drogowego, jak i przez równie nieliczne patrole policji. Dane z pomiarów zostały przekazane służbom kontrolnym celem wykorzystania do prowadzonych działań. M.st. Warszawa w miarę możliwości finansowych przekazuje dotacje dla Komendy Stołecznej Policji z przeznaczeniem na dodatkowe patrole drogowe. Nie ma jednak wątpliwości, że tylko system fotoradarów uzupełniony regularnymi kontrolami mobilnymi może przynieść znaczącą poprawę sytuacji.
Nie bez znaczenia jest również edukacja i budowanie odpowiedniego przekazu dotyczącego wypadków drogowych. Szokujące jest bowiem, że dla wielu osób ofiary śmiertelne na drogach są akceptowalną konsekwencją ruchu drogowego, zaś po wypadkach takich jak te na ul. Sokratesa i Roentgena, spowodowanych jednoznacznie karygodnym zachowaniem kierowcy, cała uwaga kierowana jest na zarządcę drogi. Nie zgadzamy się na usprawiedliwianie zachowań sprawcy i szukanie przyczyn wyłącznie w infrastrukturze. Z drugiej strony, działania miasta mające uspokoić ruch i zapobiec wypadkom, spotykają się często z zajadłą krytyką ze strony mieszkańców i mediów.
Dodatkowe środki na bezpieczeństwo
Potrzeby w zakresie bezpiecznej infrastruktury drogowej jeszcze długo będą większe niż możliwości finansowe. Lista skrzyżowań, na których należy ustawić sygnalizację świetlną przekracza setkę, zaś większość z audytowanych przejść wymaga mniejszych lub większych nakładów poprawiających bezpieczeństwo.
Mimo trudnej sytuacji finansowej miasta, chcemy wydzielić w budżecie ZDM osobne, dodatkowe środki z przeznaczeniem na poprawę brd. Jeszcze w tym roku będziemy wnioskować do Rady Warszawy o stworzenie nowego zadania i zwiększenie w 2020 r. wydatków Zarządu Dróg Miejskich na bezpieczeństwo ruchu drogowego o 10 mln zł. Dzięki tym środkom, możliwe będą m.in. zmiany na ul. Sokratesa, tj. dostosowanie przekroju ulicy do całego ciągu ulic Conrada-Sokratesa-Przy Agorze (po jednym pasie w każdym kierunku).