Co pewien czas w mediach i wśród mieszkańców pojawiają się kontrowersje dotyczące kiosków, pawilonów czy stoisk handlowych ustawionych w pasie drogowym. Z jednej strony słychać głosy broniące takich obiektów, z drugiej – krytykę ich wyglądu, lokalizacji lub uciążliwości dla mieszkańców. To wrażliwy temat, dlatego podejmując decyzje w takich sprawach zawsze trzymamy się określonych zasad, takich samych dla wszystkich obiektów.
Pas drogowy to teren, na którym w pierwszej kolejności powinny znajdować się obiekty związane z funkcjonowaniem drogi. Taką definicję narzuca Ustawa o drogach publicznych, która w art. 39 określa, że „lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam” może nastąpić tylko w „szczególnie uzasadnionych przypadkach”. Do tego konieczne jest zezwolenie wydane przez ZDM w trybie decyzji administracyjnej.
Naszym zadaniem jest przede wszystkim dbałość o stan techniczny, bezpieczeństwo i wygodę infrastruktury drogowej. Dopiero gdy spełnione są te warunki, możemy rozważyć wydanie zgody na lokalizację w pasie drogi obiektu, którego funkcja nie jest z nią związana: np. kiosku, stoiska handlowego czy ogródka gastronomicznego.
Zgodnie z prawem
Wydając decyzję zasięgamy opinii innych jednostek, które są niejako „współgospodarzami” przestrzeni publicznej: miejskiego Wydziału Kształtowania Przestrzeni Publicznej (pod kątem estetyki obiektu) oraz Urzędu Dzielnicy (który może wskazać nam np. czy dany obiekt jest zgodny z planem zagospodarowania, polityką lokalową lub nie wywiera negatywnego wpływu na okolicę). W przypadku obiektów kolidujących z zielenią prosimy o opinię Zarząd Zieleni, zaś na obszarach zabytkowych – konserwatora zabytków. Z kolei w przypadku sprzeciwu którejkolwiek z jednostek, ZDM odmawia zgody na lokalizację obiektu.
Stosujemy jednolite zasady. Wnioskodawca ma obowiązek udowodnić potrzebę lokalizacji obiektu. Wydane zezwolenie jest czasowe, a po jego wygaśnięciu każdy kolejny wniosek jest rozpatrywany od nowa. Zgodnie z orzecznictwem sądowym, to czy obiekt otrzymał wcześniej zezwolenie, nie ma wpływu na wydanie kolejnej decyzji. Wnioskodawca musi mieć tego świadomość. Celem nadrzędnym naszego postępowania jest to, by upewnić się że lokalizacja wnioskowanego obiektu jest „szczególnie uzasadniona” i nie ma dla niej przeciwskazań. Dzięki temu, wydając zezwolenie mamy pewność, że lokalizacja danego obiektu nie wpłynie negatywnie na przestrzeń publiczną, w szczególności funkcjonowanie drogi. W przypadku decyzji odmownej, podejmowana jest ona na podstawie merytorycznych argumentów.
Piekarnia wbrew planowi zagospodarowania
Tak samo było w przypadku kiosku handlowego znajdującego się w pasie drogi al. Zjednoczenia, w rejonie ul. Schroegera. Obecnie znajduje się tam piekarnia. Wniosek o kolejne zezwolenie na umieszczenie tego obiektu w pasie drogi otrzymaliśmy 24 maja br. Właściciel obiektu wnioskował o zezwolenie na najbliższe 12 miesięcy, do połowy 2018 r.
Przed wydaniem decyzji zasięgnęliśmy m.in. opinii Wydziału Kształtowania Przestrzeni Publicznej w Biurze Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy. Wynika z niej m.in. że dla obszaru, na którym znajduje się kiosk, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z tym planem jest to teren, na którym może znajdować się wyłącznie zieleń i infrastruktura drogowa – plan nie dopuszcza lokalizacji wolnostojących obiektów handlowych.
Plan zagospodarowania przestrzennego jest prawem lokalnym. ZDM ma obowiązek się do niego stosować. Zapisy planu były poddawane konsultacjom społecznym, zaś ostatecznie zostały przyjęte przez Radę Warszawy i uchwalone. Brak zgody na funkcjonowanie pawilonu handlowego jest więc efektem konsekwentnego przestrzegania zapisów planu.
Funkcjonowanie pawilonu budziło również inne zastrzeżenia. Zgodnie z opinią Biura Architektury, usytuowanie pozbawionego wartości architektonicznych obiektu tyłem do skrzyżowania al. Zjednoczenia i ul. Schroegera jest sprzeczne z podstawowymi zasadami kompozycji urbanistycznej. Przyczynia się też do dewastacji reprezentacyjnego założenia al. Zjednoczenia, m.in. poprzez zaburzenie linii i skali zabudowy. Obiekt koliduje również z planowanym na przyszły rok remontem ulicy oraz planowanymi uzupełnieniami nasadzeń zieleni. Wątpliwości budzi także jego lokalizacja przy skrzyżowaniu, która może wpływać na pogorszenie widoczności.
Te wszystkie przesłanki skłoniły nas do podjęcia decyzji o wydaniu zgody na funkcjonowanie pawilonu tylko do końca 2017 roku. Jak w przypadku każdej decyzji administracyjnej, właściciel obiektu ma prawo do odwołania się od niej. Mimo że został o tym poinformowany, nie skorzystał z prawa do odwołania. Tym samym decyzja stała się ostateczna. W związku z tym, po wygaśnięciu zgody, właściciel będzie zobowiązany do rozebrania obiektu i uprzątnięcia terenu.
Piekarnia, która funkcjonuje w pawilonie, podnajmuje go od jego właściciela. Żaden z jej przedstawicieli nie kontaktował się z ZDM, nie zgłaszał też zastrzeżeń i sprzeciwu wobec decyzji ZDM. Aby dać czas na jej przeniesienie w inne miejsce, wydaliśmy zezwolenie na funkcjonowanie pawilonu do końca roku. W pobliżu piekarni znajdują się inne wolne lokale, które można wynająć, zapewniające lepsze warunki do prowadzenia działalności gospodarczej i zgodne z przepisami planu zagospodarowania.