Tak jak informowaliśmy, zasadniczy przekrój jezdni w obu kierunkach zostanie ujednolicony tak, aby kierowcy mieli do dyspozycji po 3 pasy ruchu do jazdy prosto w obie strony. Tyle samo pasów ruchu jest obecnie na odcinkach na północ i na południe od przebudowywanego fragmentu. Mimo to pojawiają się obawy, że po przebudowie kierowcy utkną w korkach. Wyjaśniamy zatem, co dokładnie się zmieni i jak to wpłynie na ruch.
Dlaczego przepustowość nie spadnie?
Warto zauważyć, że już dotychczas przejazd al. Jana Pawła II w niektórych relacjach korkował się. Wiemy to nie tylko na podstawie modeli ruchu, ale też codziennych obserwacji – ulica ta stanowi bezpośredni dojazd od siedziby ZDM. Możemy więc naocznie przekonać się, gdzie i o jakiej porze pojawiają się trudności z przejazdem.
Przepustowość tego ciągu ograniczają skrzyżowania z sygnalizacją świetlną – z Koszykową i Prostą/Świętokrzyską (rondo ONZ). Zgodnie z badaniami ruchu z 2019 r. z ronda ONZ w kierunku południowym jest w stanie zjechać maksymalnie 2350 pojazdów na godzinę. W przeciwną stronę na rondo wjeżdża maksymalnie 2030 pojazdów na godzinę.
Podobnie jest na skrzyżowaniu z Koszykową. W kierunku północnym zjeżdża z niego maksymalnie 2480 pojazdów, zaś na południe – do 2500 pojazdów na godzinę.
W inżynierii ruchu przyjmuje się, że przepustowość pojedynczego pasa ruchu na drodze pomiędzy skrzyżowaniami wynosi ok. 1200 pojazdów na godzinę. Oznacza to, że dla przeprowadzenia ruchu, który dozują dwa wymienione skrzyżowania, wystarczyłyby 2 pasy ruchu. Aby jednak pozostawić odpowiedni margines błędu (wynikający np. z manewrów pojazdów parkujących i skręcających z bocznych ulic, co nieco zakłóca płynność ruchu), zachowujemy na całej długości po 3 pasy ruchu do jazdy prosto.
W ten sposób mamy gwarancję, że zaprojektowany przekrój nie wprowadzi dodatkowych utrudnień w ruchu, a liczba pojazdów jakie są w stanie przejechać al. Jana Pawła II nadal jest zależna od przepustowości skrzyżowań z sygnalizacją. Co ważne – ustawienia sygnalizacji świetlnej na obu tych skrzyżowaniach w ramach tej inwestycji się nie zmieniają.
Gdzie ubędzie pasów ruchu?
Inwestycja wiąże się z likwidacją niektórych odcinków pasów ruchu. Decyzja na temat każdego z nich została poprzedzona analizą, aby określić, czy zmiana ta nie wpłynie na pogorszenie warunków ruchu. Poniżej przedstawiamy wszystkie planowane zmiany:
Jezdnia w kierunku Mokotowa:
- zjazd z ronda ONZ będzie jak dotychczas odbywał się trzema pasami ruchu. Likwidowany jest 4. pas, który zaczyna się na przejściu dla pieszych przy rondzie, a także 5. pas, który zaczyna się 50 metrów dalej. Oba te pasy służyły dotąd tylko jako postój techniczny dla autobusów, pas manewrowy dla parkujących i pas do skrętu w prawo w Złotą i Chmielną. Ruch Prosto odbywał się trzema pozostałymi pasami – dwoma na estakadę i jednym do ronda. Zwężenie jezdni w tym miejscu umożliwi kierowcom wyjazd z ul. Złotej bezpośrednio na estakadę – dziś jest to zabronione, bo trzeba pokonać aż 3 pasy ruchu.
- wlot na rondo Czterdziestolatka zostanie zwężony z 4 do 3 pasów ruchu. Jest to niezbędne aby wyznaczyć przejście dla pieszych – w przeciwnym wypadku nie udałoby się zniwelować różnicy wysokości między jezdnią a stropem tuneli PKP pod chodnikiem. Pozostają 2 pasy do skrętu w lewo – to najbardziej obciążona relacja. Likwidowany jest pas do jazdy na wprost przez rondo. Do tej pory służył on tylko kierowcom wyjeżdżającym ze Złotej i Chmielnej. Po zmianach kierowcy ze Złotej będą mogli wjechać na estakadę. Dla ruchu z samej Chmielnej wystarczy jeden pas ruchu – według obliczeń jego przepustowość będzie wykorzystana w 75%.
- wylot z ronda Czterdziestolatka zostanie zwężony z 11 do 6,2 metra, ale liczba pasów ruchu pozostanie bez zmian. Będą tu dwa pasy – w tym jeden służący za przystanek autobusowy i skręt w prawo w Nowogrodzką. Tutaj zatem dla kierowców nic się nie zmienia. Dodatkowa sygnalizacja świetlna przy Nowogrodzkiej będzie odpowiednio skoordynowana aby kierowcy nie trafiali tu na czerwone światło.
Jezdnia w kierunku Żoliborza:
- wlot na rondo Czterdziestolatka pozostanie bez zmian. Nadal będą tam 4 pasy ruchu, w tym 2 do skrętu w lewo. Pas do skrętu w lewo zacznie się wcześniej niż obecnie, więc kierowcy z wyprzedzeniem będą mogli zając odpowiednie miejsce na jezdni, nie blokując ruchu prosto i w prawo.
- wylot z ronda Czterdziestolatka będzie jak dotychczas odbywał się dwoma pasami ruchu. Likwidowany jest trzeci pas, który zaczyna się 20 metrów za rondem. Nie będzie również osobnego pasa do skrętu na postój taksówek pod dworcem.
- jezdnia w kierunku ronda ONZ poszerzała się do pięciu pasów na wysokości Złotych Tarasów. Po zmianach czwarty pas zostanie przeznaczony do skrętu w Złotą. W kierunku ronda ONZ ruch będzie się odbywał trzema pasami – dwa zjazdowe z estakady i jeden prowadzący z ronda Czterdziestolatka.
- wlot na rondo ONZ zostanie zwężony – likwidowany jest wydzielony pas do skrętu w prawo. Zamiast tego, skręt w prawo będzie dopuszczony z jednego z pasów do jazdy prosto. Jest to niezbędne ze względu na znajdujące się tuż przy jezdni wyjście z metra, zwężające chodnik i uniemożliwiające inne poprowadzenie drogi dla rowerów. Układ pozostałych pasów ruchu i program sygnalizacji pozostają bez zmian.
Czy rondo Czterdziestolatka się zakorkuje?
Wszystkie zmiany dotyczące sygnalizacji świetlnej poprzedzane są drobiazgową analizą ich wpływu na ruch w każdej relacji. Projektowany układ skrzyżowania jest konfrontowany z wynikami pomiarów ruchu w oprogramowaniu do modelowania ruchowego. W ten sposób ustalany jest program sygnalizacji świetlnej, czyli długość zielonego i czerwonego światła w poszczególnych relacjach, w kilku wariantach zależnych od pory dnia. Aby sprawdzić wpływ proponowanych ustawień na ruch, wykonuje się obliczenia przepustowości.
W przypadku ronda Czterdziestolatka najbardziej obciążone są relacje skrętu w lewo. Poza skrętem na północ, pozostałe lewoskręty wykazują przekroczenia przepustowości. Projekt przewiduje zmianę ustawienia sygnalizatorów tak, aby ułatwić skręt w lewo. Obecnie kierowcy muszą go pokonywać na raty – najpierw zaczekać na zielone na wjeździe na rondo, potem na drugie zielone na skręcie w lewo. To wymusza dodatkowy postój i przyczynia się do blokowania tarczy skrzyżowania, w tym torowiska.
W nowym programie lewoskręt będzie się odbywał tak jak na zwykłym skrzyżowaniu. Kierowcy będą czekać na zielone światło przed skrzyżowaniem – gdy się ono zapali, przejadą przez całe rondo bez dodatkowych świateł. To może upłynnić przejazd i ograniczyć blokowanie tarczy ronda.
Zmienią się też nieznacznie długości poszczególnych sygnałów zielonych dla jadących prosto. W podstawowym programie zielone dla Al. Jerozolimskich wydłuży się o 1 sekundę (dla tramwajów o 4 sekundy), zaś dla al. Jana Pawła II i Chałubińskiego – skróci o 5 sekund (z 42 do 37). Ta zmiana może być odczuwalna jedynie na południowym wlocie, ponieważ ruch na wprost na wlocie północnym jest bardzo niewielki.
Projektowana przepustowość do jazdy na wprost wyniesie ok. 2000 pojazdów na godzinę, zaś do skrętu w lewo – 250-320 pojazdów na godzinę. Będzie zatem niemal identyczna jak przepustowość ronda ONZ i skrzyżowania z Koszykową.
Świata na rondzie Czterdziestolatka będą skoordynowane z nową sygnalizacją na przecięciu z Nowogrodzką. Będą też objęte Zintegrowanym Systemem Zarządzania Ruchem, którego algorytmy będą mogły reagować na aktualne natężenie ruchu i dopasowywać do niego długość sygnałów. Dzięki temu, mimo wyznaczenia przejść dla pieszych, sytuacja zmotoryzowanych na rondzie się nie pogorszy.
Uruchomiona została informacyjna strona internetowa poświęcona tej inwestycji – nowaaleja.waw.pl.
