Dzięki rozbrukowaniu wykorzystujemy zabetonowaną przestrzeń i sadzimy w niej nowe rośliny. Ulice stają się bardziej zielone, nasadzenia cieszą oko warszawiaków i są pożyteczne dla owadów.
Strategia dla klimatu
Zgodnie z uchwałą warszawskich radnych „Strategia adaptacji do zmian klimatu”, zwiększamy na naszych ulicach powierzchnię biologicznie czynną. Rozpłytowania wykonujemy nie tylko przy okazji wielkich inwestycji, ale często też jako osobne projekty czy przy drobnych remontach. Tak było między innymi na skrzyżowaniu Modlińskiej i Ekspresowej. W związku z wymianą instalacji podziemnych i skuciu chodnika, powstały tam dwa nowe trawniki, zamiast betonowego placu. Zieleń ma tam nie tylko walory estetyczne, ale przyczynia się do większej różnorodności biologicznej w mieście. Dlatego na 2024 zaplanowaliśmy kolejne rozpłytowania.
Rozpłytowania na Filtrowej, klony na Koszykowej
W tym roku na Ochocie ponad 700 m2 betonu zniknie z ulicy Koszykowej, na odcinku od ul. Lindleya do ul. Chałubińskiego. Jeszcze w 2013 roku na wniosek organów państwowych musieliśmy usunąć część miejsc postojowych w bezpośredniej bliskości budynku należącego do Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Zostały wtedy wygrodzone betonowymi pachołkami. Teraz w tym miejscu usuniemy betonową kostkę i założymy w jej miejscu trawnik ozdobiony krzewami i bylinami. Uzupełnimy też istniejący szpaler drzew. Na odcinku Lindleya-Chałubińskiego w różnych punktach posadzimy łącznie 13 klonów.
Otrzymaliśmy już pieniądze na realizację tej inwestycji, a pod koniec stycznia planujemy przetarg. Rozbierzemy płyty, a w ich miejscu pojawią się trawniki (w projekcie jest to aż 304 m2), byliny i drzewa. Zasadzone zostaną ostrokrzewy i róże. Do tych drzew (m.in. klonów i lip), które już rosną na Koszykowej, dosadzimy kolejne klony.
Na Ochocie „betonozą” przestanie straszyć też ulica Filtrowa. Na odcinku od placu Narutowicza do ulicy Raszyńskiej pojawią się nowe trawniki.
Czy wiesz, że…
„Rozpłytowaniem”, „rozbrukowaniem” etc. nazywa się potocznie usunięcie zbędnych i niewykorzystywanych powierzchni utwardzonych na chodnikach lub jezdniach. Są to miejsca np. w narożnikach skrzyżowań, na powierzchniach wyłączonych z ruchu, pomiędy kolejnymi drzewami w szpalerze.
Celem jest wprowadzenia w takie miejsca w zamian powierzchni biologicznie czynnej. Czasami będzie to zwykły trawnik, a czasami dodatkowo z drzewami, krzewami czy bylinami. Poprawia to estetykę, pozwala na posadzenie nowych drzew lub też poprawia warunki do życia tych już istniejących.
Rozpłytowania są też elementem „małej retencji”, czyli pomagają odprowadzać wody opadowe. Zieleń w mieście co do zasady pomaga też walczyć ze zjawiskiem tworzenia się „wysp ciepła”.
Zielone centrum miasta
aleja „Solidarności”
Na śródmiejskim odcinku al. „Solidarności” zmiany będą miały bardziej punktowy charakter. Przedłużymy tam istniejący już skwer znajdujący się na tyłach Muzeum Niepodległości. W miejscu szarego, brzydkiego betonu, stworzymy rabaty pełne kolorowych bylin i trawnik. Dodatkowo zasadzone zostaną 3 ambrowce balsamiczne, które jesienią przybierają zjawiskowe barwy. Znajdzie się też tam miejsce na żywopłot – krzewy z gatunku ligustr pospolity.
skrzyżowanie ulic Kredytowej i Mazowieckiej
W Śródmieściu więcej zieleni znajdzie się też na dojeździe do ulicy Świętokrzyskiej. Znikną betonowe wyspy dzielące jezdnie przy skrzyżowaniu Mazowieckiej i Kredytowej, w miejscu których powstanie nowa roślinność. Nowe trawniki pojawią się też przy skrzyżowaniu Mazowieckiej z Traugutta i Kredytową. Te zmiany są powiązane z przekształceniem ulicy Mazowieckiej w dwukierunkową w celu utworzenia dojazdu do parkingu podziemnego powstającego pod placem Powstańców Warszawy. Przetarg na te prace ogłosiliśmy jesienią zeszłego roku, w grudniu otworzyliśmy oferty, a 24 stycznia wybraliśmy wykonawcę.
W tej reprezentacyjnej przestrzeni, w otoczeniu zabytkowych budynków funkcjonuje obecnie rozległe skrzyżowanie z wyspą z betonowej kostki. Wyspa zostanie znacznie zmniejszona oraz obsadzona zielenią. Przejście po zachodniej stronie skrzyżowania zostanie skrócone. Na obu jego krańcach skujemy beton i założymy trawniki. Na przejściach po południowej i północnej stronie skrzyżowania pojawią się azyle, które poprawią bezpieczeństwo pieszych. W tym drugim przypadku przed przejściem pojawi się dłuższy pas rozdzielający kierunki ruchu, który również będzie zazieleniony.
ulica Świętojerska
Zmiany czekają też ulicę Świętojerską, na której usunięcie betonu i zazielenienie terenu zrealizujemy przy okazji budowy trasy rowerowej północ – południe wzdłuż ulicy Andersa. Zakres projektu to przede wszystkim usunięcie betonowej kostki dookoła drzew rosnących szpalerem wzdłuż Ogrodu Krasińskich. Misy drzew zostaną ze sobą połączone w większe całości powierzchni biologicznie czynnej, na której założymy trawniki. Dzięki temu drzewa będą miały lepsze warunki do życia. Będzie też oczywiście ładniej. Zostawimy jednak kilka wypłytowanych fragmentów, które stanowić będą dojścia do istniejącego pasa postojowego po południowej stronie ulicy.
Oprócz tradycyjnych trawników i nasadzeń, pojawią się tam ogrody deszczowe. Otwarcie ofert w przetargu na wykonanie tego projektu odbędzie się na początku lutego. Jest to pomniejszy element zmian, które ogniskują się przede wszystkim wokół wspomnianej ulicy Andersa i są elementem tego samego zamówienia. Przetarg jest już w toku, na oferty czekamy do 2 lutego. Projekt obejmuje swoim zasięgiem również krótki fragment na ulicy Anielewicza. Tam rozpłytowanie przyniesie ulgę drzewom rosnącym w rejonie przystanku autobusowego „Muranów 03”.
Warszawianki i warszawiacy decydują
Mieszkańcy chcą wokół siebie więcej zieleni, a mniej betonu. Wiemy to choćby dzięki licznym projektom zgłaszanym w ramach budżetu obywatelskiego. Dobrym przykładem jest projekt „Zielonej Świętokrzyskiej” czy zazieleniania ulicy Francuskiej.
W tym roku podobne zmiany, choć w mniejszym zakresie przejdzie żoliborski plac Wilsona wraz dochodącymi do niego fragmentami ulic Krasińskiego i Słowackiego. „Chcemy chodnika jak na Świętokrzyskiej między Emilii Plater a Marszałkowską” napisali mieszkańcy w uzasadnieniu do projektu w budżecie obywatelskim. Rozbrukowania z budżetu obywatelskiego przeprowadzimy również m.in. na ulicy Zamoyskiego – projekt jest już zaakceptowany oraz na ulicy Saskiej – na jej rozpłytowanie przetarg został ogłoszony 26 stycznia, na oferty czekamy do 16 lutego.
ulica Saska
Zakres zmian na ulicy Saskiej (odc. al. Stanów Zjednoczonych – ul. Zwycięzców) skoncentrowany jest głównie po jej wschodniej stronie i wprowadza nową zieleń przede wszystkim na wysokości skrzyżowań z ulicami Zwycięzców, Meksykańską i Brazylijską. Projekt obejmuje też remont najbardziej zniszczonych fragmentów chodnika. To realizacja części projektu z budżetu obywatelskiego „Bezpieczne i zielone ulice Warszawy”. To też zielona „kropka nad i” dla tej ulicy. W poprzednich latach przeprowadziliśmy kompleksowe zmiany na odcinkach al. Waszyngtona – Zwycięzców oraz Lizbońska – Afrykańska (czyli wraz z przebudową przedłużenia na ulicy Egipskiej). Za pierwszą z tych inwestycji otrzymaliśmy w zeszłym roku wyróżnienie w konkursie o Nagrodę im. Bogdana Lacherta i Józefa Szanajcy.
plac Wilsona
W ramach prac zostanie zrealizowany projekt z budżetu obywatelskiego „Nowa zieleń na pl. Wilsona – pod kinem Wisła”. Oprócz tego skujemy zbędny beton również w narożnikach skrzyżowań. To szereg drobnych i punktowych zmian, które łącznie powinny jednak przynieść zauważalny efekt. Rozwiązania dopasowane są do konkretnego miejsca. Założymy trawniki, posadzimy żywopłoty oraz krzewy różane. Łącznie to ok. 1500 m2 nowej lub odnowionej powierzchni biologicznie czynnej. Na uwolnionych powierzchniach pojawi się też łącznie 18 dodatkowych drzew, które w upalne dni zapewnią cień. Będą to jesiony oraz klony. Centralny żoliborski plac to przestrzeń zabytkowa, więc projekt przeszedł wcześniej oczywiście proces opiniowania u konserwatora zabytków.
Miejscy ogrodnicy w akcji
Sadzenie i późniejsze utrzymanie zieleni nie jest głównym zadaniem ZDM. Dlatego, przy każdej tego typu inwestycji współpracujemy ze stołecznym Zarządem Zieleni, który, po okresie gwarancyjnym, opiekuje się nowymi nasadzeniami. Niektóre z projektów mogą też podlegać koordynacji, tak, jak było w przypadku rozpłytowania chodnika przy ulicy Pięknej, który został zagospodarowany właśnie przez Zarząd Zieleni.