Trzy etapy, sześć miesięcy
Termin na składanie ofert w trwającym właśnie przetargu to 30 maja. Wybrany wykonawca będzie miał na przeprowadzenie prac dokładnie 6 miesięcy od momentu podpisania umowy. Istnieje więc duża szansa na przeprowadzenie znacznej części lub też całości prac jeszcze w tym roku. Roboty zostały podzielone na 3 etapy związane kolejno z: wymianą latarni w alejach parkowych (głównej oraz obwodowej), budową oświetlenia w rejonie dawnego ogrodu daliowego, wykonaniem podświetlenia pomników (w tym znanej i lubianej rzeźby “Tancerka”) oraz przebudową alei głównej.
Nieistniejący już dziś ogród daliowy to element oryginalnego projektu parku z początków XX wieku. Jego pozostałość stanowi charakterystyczny trawiasty plac znajdujący się na wyniesieniu, który zamyka aleję główną od północy. Aleja główna to zaś oczywiście szeroki i malowniczy ciąg pieszy w osi północ-południe biegnący między rondem Waszyngtona a Jeziorkiem Kamionkowskim.
Czy wiesz, że…
Pełna dokumentacja przetargowa, a tym m.in. projekt odnowionej alei głównej, wzory nowych latarni, zalecenia konserwatora zabytków znajduje się w zakładce „Zamówienia publiczne”.
Więcej informacji o historii i przyrodzie parku można znaleźć na stronie eko.um.warszawa.pl oraz na stronie Zarządu Zieleni.
Zabytek klasy światowej
ZDM otrzymuje do realizacji gotowy i kompletny projekt wykonany pod egidą Zarządu Zieleni. Dokumentacja posiada wszystkie niezbędne uzgodnienia, w tym kluczowe decyzje Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Park Skaryszewski to bowiem teren zabytkowy.
Powstał na terenach dawnych łąk wsi Skaryszew w latach 1905–1916. Został zaprojektowany przez ówczesnego głównego ogrodnika Warszawy Franciszka Szaniora. Od 1973 roku park znajduje się w rejestrze zabytków. Z kolei w 2009 r. park, nosząc od czasów międzywojennych imię I. J. Paderewskiego, został uhonorowany tytułem Najpiękniejszego Parku w Polsce oraz trzeciego pod tym względem w Europie.
W parku rośnie 280 gatunków drzew i krzewów, a największym skarbem są okazy z pierwotnej kolekcji dendrologicznej, którym udało się przetrwać do naszych czasów. Są wśród nich m.in.: korkowce amurskie, kasztanowiec mieszańcowy, orzesznik gorzki, skrzydłorzechy kaukaskie, kłęki amerykańskie i kilka gatunków jesionu. Szczególnie dekoracyjne są wiekowe magnolie japońskie rosnące przy różance, które stanowią główną wiosenną atrakcję parku, kiedy to obficie pokrywają się pięknymi białymi kwiatami.
Potężne jesiony odetchną
Celem projektu nie jest ingerencja w zieleń, wprost przeciwnie. Nie zakłada on ani nowych nasadzeń, ani wycinek. Ważnym jego założeniem jest ułożenie przewodów doprowadzających prąd do nowych latarni pośrodku alei spacerowej, pod jej powierzchnią. W ten sposób ograniczamy do minimum prace przy szpalerach dorodnych drzew rosnących po obu stronach alei. To kilkudziesięciometrowe jesiony wyniosłe (Fraxinus excelsior). Obecnie rosną tuż przy asfaltowej nawierzchni, wypiętrzając odgradzające ją krawężniki oraz doprowadzając do falowania i kruszenia się asfaltowej nawierzchni.
Po demontażu starych betonowych latarni teren zielony wokół tych drzew zostanie powiększony, aby miały lepsze warunki do życia. Nowe latarnie w alei głównej będą wciąż zamontowane po jej bokach, naprzemiennie między drzewami i w możliwie dużej odległości od nich. Nowe kable będą jednak biegły nie przy drzewach tylko środkiem alei, w miejscu istniejących rabat. Celem jest minimalizacja zakres prac w sąsiedztwie jesionów. Na koniec robót cała aleja główna uzyska nowy jednoprzestrzenny układ. Pas zieleni nie będzie jej rozdzielać na dwie mniejsze części, jak dotychczas. Rabaty pojawiły się w parku jako element wtórny w latach ‘70 razem z pomnikiem Poległych Żołnierzy Armii Czerwonej. Radzieckiego pomnika już w tym miejscu nie ma, teraz czas na kolejny krok w kierunku powrotu do historycznego wyglądu parku.
Zakres prac w alei obwodowej parku jest inny, ponieważ na zlecenie Zarządu Zieleni jej nawierzchnia była już remontowana w poprzednich latach. Latarnie będą w niej umieszczone tak, jak obecnie, czyli po jednej stronie. Nie będziemy też skuwać nowej nawierzchni w celu trasowania przewodów. Będą poprowadzone na tyłach szpaleru drzew, w możliwie dużej odległości od nich.
Wszyscy wygrywają
Aleja w nowym kształcie będzie wykonana w większości z wodoprzepuszczalnej nawierzchni mineralnej w kolorze beżowym. Takie podłoże zostało zaplanowane na odcinku od muszli koncertowej do skrzyżowania z aleją obwodową na placu, gdzie kiedyś znajdował się pomnik żołnierzy. Końcowy odcinek do ronda Waszyngtona będzie wykonany z asfaltu, który jednak zostanie wymieniony. Oba odcinki będą po zmianach miały stałą szerokość 11 metrów. Obecnie są to dwie zdecydowanie węższe alejki, po 4 metry każda, przedzielone 7-metrowym pasem zieleni.
Na zmianach zyskają wszyscy. Zabytkowy park odzyska historyczny wygląd. Po likwidacji rabaty piesi będą mieli do dyspozycji szerszą przestrzeń (paradoksalnie, mimo zwężenia alei). Dorodne drzewa, będące ozdobą głównej parkowej osi, będą miały lepsze warunki, aby cieszyć oko przez kolejne lata. Wykonany zostanie niezbędny dla komfortu pieszych remont nawierzchni, która jest bardzo nierówna i nieestetyczna. Wysłużone betonowe latarnie zostaną w całości zastąpione eleganckimi metalowymi konstrukcjami, których wygląd był konsultowany z konserwatorem zabytków. Ich źródłem światła będą oczywiście energooszczędne oprawy LED.
Nowoczesność w historycznym kostiumie
Zdemontujemy wszystkie betonowe słupy na terenie „Skaryszaka” i zastąpimy je stylizowanymi latarniami. Będą to repliki pastorałów, model odwzorowujący ich oryginalny wygląd z 1923 roku. Mimo historycznego wyglądu, oświetlenie będzie naszpikowane nowoczesnymi rozwiązaniami. Wyposażymy je w czujniki ruchu, których celem będzie dynamiczne dostosowywanie natężenia światła do warunków w parku. Przy braku ruchu oprawy będą świecić znacznie zmniejszonym strumieniem światła (do 40%), a po jego wykryciu rozświetlać się będą na 100% mocy. To dodatkowy poziom energooszczędności w i tak już wysoce wydajnych nowych oprawach LED. Takie ustawienie będzie działało od godziny 22. do północy.
Oświetlenie będzie zaprogramowane z uwzględnieniem cyklu dnia i nocy oraz potrzeby zarówno odwiedzających park ludzi, jak i mieszkających w nim na stałe zwierząt. Oprawy będą zmieniać temperaturę barwową w zależności od pory dnia. Wieczorami będzie to 3000 K, tak jak na ulicach. Od godziny 22 do północy światło będzie cieplejsze (2600K). Z kolei od północy do poranka temperatura barwowa zmieni się jeszcze bardziej i osiągnie wartość 2200K. Efektem będzie przyjazna dla zwierząt kojąca bursztynowa barwa oraz zmniejszenie zjawiska „zanieczyszczenia światłem”.
Nowe oświetlenie zapewni lepszy poziom bezpieczeństwa w parku i poprawi jego estetykę, jednocześnie w zgodzie z najnowszymi trendami instalujemy je z dużym poszanowaniem dla okolicznej przyrody. Opisane powyżej programy można oczywiście w przyszłości zmieniać oraz dopracowywać na podstawie obserwacji i pomiarów dokonanych już po zakończeniu budowy.
Z zielenią i oświetleniem nam po drodze
Za kształt projektu odpowiedzialny jest Zarząd Zieleni, który na codzień opiekuje się tym parkiem. ZDM otrzymuje go do realizacji jako jednostka posiadająca bardzo duże doświadczenie w przeprowadzaniu prac związanych z modernizacją oświetlenia. To nie pierwszy przypadek tego typu współpracy. W 2018 roku wymieniliśmy ponad 200 latarni w Parku Praskim. Obecnie prowadzimy największy w Polsce, a prawdopodobnie również w Europie, program wymiany kilkudziesięciu tysięcy opraw na praktycznie wszystkich miejskich ulicach, które tego wymagają.
Informacja o dofinansowaniu
Zadanie „Modernizacja Parku Skaryszewskiego – Część I” jest dofinansowane w ramach Rządowego programu wsparcia rozwoju m.st. Warszawy na lata 2023-2030.
- Wartość zadania: 7.407.178,66 zł
- Dofinansowanie: 5.925.742,00 zł
- Beneficjent: Miasto Stołeczne Warszawa
- Jednostka realizująca: Zarząd Dróg Miejskich
Rządowy program wsparcia rozwoju m.st. Warszawy na lata 2023-2030