Bezpieczeństwo ruchu drogowego jest priorytetem m.st. Warszawy. Działania zmierzające na rzecz jego poprawy powinny być kompleksowe (a nie punktowe), zaś decyzje w sprawie zmian poprawiających bezpieczeństwo na drogach powinny być podejmowane na podstawie spójnych merytorycznych kryteriów. Dlatego Zarząd Dróg Miejskich w latach 2016-2020 przeprowadził kompleksowy audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego na wszystkich przejściach dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej.
Profesorowie w terenie
Do tematu audytu nieosygnalizowanych przejść dla pieszych podeszliśmy niezwykle profesjonalnie i szczegółowo. Przepisy pozwalają na to, aby osoba posiadająca certyfikat audytora mogła sama przeprowadzić cały audyt. My jednak zdecydowaliśmy się na stworzenie 3-4 osobowych zespołów złożonych z osób o różnych kompetencjach i doświadczeniach, aby na problemy spojrzeć z każdej możliwej perspektywy. W szczytowych momentach cały zespół liczył prawie 50 osób, a w jego skład wchodzili audytorzy, ich asystenci, oświetleniowcy, zaplecze biura, informatycy oraz osoby mierzące natężenie ruchu pieszego. W procesie audytowania profesorowie i doktorzy nie oceniali pracy zza biurek. Każdy z nich wyszedł w teren, aby wykonywać pomiary i obliczenia. Jest to sytuacja bez precedensu, ponieważ zwyczajowo najlepsi specjaliści swą wiedzą i prestiżem firmują projekty, a podczas audytu warszawskich zebr wszyscy, bez wyjątku pracowali także w terenie.
Specjalnie opracowana metodyka audytu sprawiła, że wystąpienie pomyłki było niemal niemożliwe. Audytor po przeprowadzeniu badań przyznawał oceny, określał zagrożenia, a następnie wskazywał zalecenia. Po tym etapie następowało sprawdzenie krzyżowe. Drugi audytor otrzymywał szczegółowe wyniki i na tej podstawie oceniał pierwszego audytora. W przypadku rozbieżności wprowadzany był trzeci audytor – rozjemca. Taka metodyka pozwoliła na wypracowanie najlepszych rozwiązań.
Jesteśmy pierwsi na świecie
Audytorzy badali bezpieczeństwo przejść pod kątem ok. 30 kryteriów. Wśród nich znalazły się kwestie związane z geometrią jezdni, organizacją ruchu oraz oświetleniem ulicznym. Do audytu dodatkowo wykorzystywane były m.in. dalmierze, kółka pomiarowe czy specjalne urządzenia badające natężenie światła na przejściu dla pieszych oraz w jego okolicy. Metodyka oceny BRD i oświetlenia opracowana na potrzeby Warszawy była wyjątkowa – prawdopodobnie nigdzie na świecie nie prowadzono tak kompleksowego audytu w tak dużej skali.
Podczas audytu zwracaliśmy uwagę na bardzo wiele kwestii. Ocena nie opierała się tylko na wytycznych wynikających z przepisów prawa – wprowadziliśmy np. pojęcie widoczności „w tył”, tj. gdy pojazd skręca w prawo z jezdni głównej na przejście dla pieszych. Ocenialiśmy również widoczność pieszego w odległości 1 m od krawędzi jezdni – tak aby kierowca mógł dostrzec przechodnia zamierzającego przejść przez jezdnię.
Audyt we wszystkich dzielnicach
Proces audytu, ze względu na skalę, został rozłożony na kilka lat. W 2016 r. badaniem objęte było 926 przejść w trzech dzielnicach. W Śródmieściu zbadaliśmy 368 przejść, na Ochocie – 207, a na Pradze-Południe – 351.
W 2017 r. zbadane zostały przejścia na Bielanach (243), Mokotowie (347), Targówku (218) i Ursynowie (222). Następnie audyt kontynuowaliśmy w 2019 r. Pomiary i obliczenia dokonane zostały wtedy na przejściach w Wawrze (348), we Włochach (229), na Pradze-Północ (155), Bemowie (171) i Żoliborzu (182). W zeszłym roku sprawdzone zostały przejścia na Białołęce (255), w Rembertowie (108), Wesołej (112), Ursusie (161), Wilanowie (117) i na Woli (299).
W sumie audyt objął wszystkie przejścia dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej w gestii ZDM – łącznie 4093 zebry!
Poprawiamy bezpieczeństwo
Na podstawie wyników audytu podejmowane są decyzje dotyczące zmian w infrastrukturze wpływających na poprawę bezpieczeństwa. Rozwiązania te są różne w zależności od lokalizacji i zidentyfikowanych problemów. Co roku ZDM buduje kilkanaście sygnalizacji świetlnych, montuje oświetlenie ok. 400 przejść dla pieszych, instaluje progi zwalniające, azyle dla pieszych i inne formy uspokojenia ruchu (np. ronda). Od momentu rozpoczęcia audytu przebudowaliśmy prawie 550 najbardziej niebezpiecznych przejść. Kolejne są już w planach ZDM lub innych jednostek miejskich.
Wprowadzane zmiany przyczyniają się do znaczącej poprawy bezpieczeństwa na warszawskich ulicach. Dzięki takiemu kompleksowemu podejściu, w ostatnich latach w Warszawie udaje się utrzymać szybką tendencję spadkową liczby wypadków śmiertelnych. W 2023 roku w wypadkach drogowych zginęło 29 osób. Po raz pierwszy od początku zbierania statystyk liczba ta spadła poniżej 30. Rekordowo niska liczba cieszy, choć każda powyżej zera będzie zbyt wysoka. Należy jednak zwrócić uwagę, że jeszcze w 2013 roku na warszawskich ulicach zginęły 74 osoby, w 2003 roku były to 124 osoby, a w 1993 roku – kiedy powołano do życia Zarząd Dróg Miejskich – aż 208 osób.
Wybierz konkretną dzielnicę,
aby uzyskać szczegółowe informacje o audycie na jej terenie
