Szkoła Podstawowa nr 381 im. K.K. Baczyńskiego przy ul. Drzymały 1 została zgłoszona do programu „Droga na szóstkę” przez Dyrekcję placówki w 2020 roku. W odpowiedzi przeprowadziliśmy obserwacje i pomiary ruchu, które pozwoliły zidentyfikować zagrożenia występujące zarówno w najbliższym sąsiedztwie szkoły, jak i na trasie, którą należy pokonać, aby do niej dotrzeć. Aby poprawić bezpieczeństwo dzieci i młodzieży szkolnej wprowadziliśmy dwie kluczowe zmiany: „Szkolną ulicę” na ul. Drzymały oraz zmiany na skrzyżowaniu ul. Kompanii AK „Kordian” z ul. Drzymały.
Dlaczego wprowadziliśmy „Szkolną ulicę”
„Szkolna ulica” jest rozwiązaniem, które wprowadzają miasta na całym świecie. Stanowi odpowiedź na obserwowany wielu miejscach problem wzmożonego ruchu samochodowego w godzinach porannych, który powoduje zagrożenie dla uczniów zmierzających na zajęcia. Duża liczba aut pod szkołą wpływa negatywnie na poczucie bezpieczeństwa najmłodszych uczestników ruchu, co wyraźnie pokazały audyt przeprowadzony pod sześcioma warszawskimi szkołami. Ponadto kłębiące się pod szkołą samochody generują znaczny hałas i zanieczyszczają powietrze, którym oddychają najmłodsi. „Szkolna ulica” polega na czasowym ograniczeniu ruchu pod szkołą, tak aby ostatni odcinek ich drogi do szkoły przebiegał bez ryzyka. Takie rozwiązanie sprawdza się, co pokazało między innymi pilotażowe wdrożenie „Szkolnej ulicy” przy Szkole Podstawowej nr 323 im. Polskich Olimpijczyków.
Na ul. Drzymały, w rejonie Szkoły Podstawowej nr 381 zidentyfikowaliśmy kilka problemów, które obniżały bezpieczeństwo uczniów zmierzających do szkoły. Droga bez przejazdu naturalnie wymuszała na kierowcach konieczność zawracania samochodu, co niestety odbywało się w okolicy głównego wejścia do szkoły. Dodatkowo ulica jest bardzo wąska – przy wzmożonym ruchu kierowcy mieli trudność z wyjechaniem czy wyminięciem się. Manewrując często wjeżdżali samochodami na chodnik. Tego typu sytuacje nie powinny mieć miejsca, w szczególności pod szkołą. Ponadto kierowcy często parkują po obu stronach jezdni i częściowo na chodniku, co utrudnia pieszym swobodne poruszanie się. Na ul. Drzymały w godzinach porannych przeprowadziliśmy pomiary ruchu, których wyniki można sprawdzić tu: pomiary ruchu na ul. Drzymały. Wnioski dotyczące poziomu zagrożenia bezpieczeństwa potwierdziliśmy w rozmowach z rodzicami i pracownikami szkoły.
„Szkolna ulica” Drzymały
W ramach poprawy bezpieczeństwa pod Szkołą Podstawową nr 381 „Szkolna ulica” została wprowadzona na ul. Drzymały od skrzyżowania z ul. Kompanii AK „Kordian”. Ruch samochodów jest ograniczany znakiem zakaz ruchu (B-1) w dni nauki szkolnej w godzinach 07:30-08:30. Zakaz ten nie dotyczy osób poruszających się na rowerach, a także dojazdu do posesji przy ul. Kompanii AK „Kordian” 1 oraz przy ul. Drzymały nr od 1a do 12, aby umożliwić mieszkańcom wjazd i wyjazd. Zakaz ruchu dotyczy zatem osób dojeżdżających do szkoły. „Szkolna ulica” początkowo obowiązywała od 16 września do końca października 2022 roku. Pozwoliło to na sprawdzenie, czy dzięki temu poprawi się bezpieczeństwo przy szkole oraz czy społeczność szkolna chciałaby jej kontynuacji.
Żeby sprawdzić, czy wdrożenie „Szkolnej ulicy” było zasadne, zebraliśmy szereg danych. Przede wszystkim zapytaliśmy o to rodziców i opiekunów dzieci uczęszczających do Szkoły Podstawowej nr 381. Z przeprowadzonej wśród nich ankiety wynika, że aż 82% ankietowanych osób było za zachowaniem „Szkolnej ulicy” na stałe, a jedynie niecałe 6% było przeciwnych. Pozostali ankietowani nie mieli zdania w tym temacie. Badanie ankietowe uzupełniliśmy również o wywiady, z których także jednoznacznie wynika, że rodzice i opiekunowie byli za pozostawieniem „Szkolnej ulicy” na stałe, dostrzegając w niej pozytywną zmianę.
Oprócz powyższych ankiet i wywiadów, wykonaliśmy także pomiary jakości powietrza i zestawiliśmy je z pomiarami ruchu przed i po wprowadzeniu zmian. Wynika z nich, że dzięki „Szkolnej ulicy” stężenie dwutlenku azotu w godzinie szczytu porannego utrzymywało się na niższych, a niekiedy nawet znacznie niższych poziomach, wahając się od 24 do ponad 45% w stosunku do okresu sprzed wprowadzenia zakazu ruchu na ul. Drzymały.
Wszystkie wyniki badań zostały przedstawione na spotkaniu z Radą Rodziców, która ostatecznie zadecydowała o wprowadzeniu „Szkolnej ulicy” na stałe.
Opiekunowie dzieci, którzy przed wprowadzeniem „Szkolnej ulicy” wjeżdżali w ul. Drzymały i próbowali zatrzymać się przed głównym wejściem do szkoły, zaproponowaliśmy dwie alternatywy: korzystanie z parkingu zlokalizowanego przy alei Bzów, gdzie znajduje się drugie wejście do szkoły oraz zatrzymywanie się przy skateparku na ul. Chmiela.
Wdrożenie „Szkolnej ulicy” oznacza, że bezpośrednio pod szkołą w godzinach porannych znajduje się mniej samochodów. A to oznacza mniej zanieczyszczeń, mniej hałasu, większe bezpieczeństwo i bardziej przyjazną przestrzeń. Należy pamiętać, że dzieci należą do grupy najbardziej wrażliwej na niekorzystne skutki zdrowotne zanieczyszczeń powietrza – nie ma bezpiecznej dawki zanieczyszczeń! Aby sprawdzić efekt wdrożenia „Szkolnej ulicy” przy szkole zamontowaliśmy czujniki jakości powietrza, które zmierzyły poziom zanieczyszczeń przed i mierzą również po wprowadzeniu zmian.
Bezpieczniejsze przejścia dla pieszych
Aby zwiększyć bezpieczeństwo na trasie wiodącej do Szkoły Podstawowej nr 381 konieczne było wprowadzenie zmian na skrzyżowaniu ul. Kompanii AK „Kordian” z ul. Drzymały. Jednym z problemów była widoczność ograniczana przez samochody stojące w zatokach parkingowych, które były usytuowane niemalże bezpośrednio przy przejściach dla pieszych. Pomiary widoczności wykazały, że wynosiła ona jedynie 10 metrów przy wymaganych w tym miejscu 65 metrach! Pojazdy zasłaniały widok zarówno pieszego, jak i kierowcy. W audycie przejść dla pieszych przejście po zachodniej stronie skrzyżowania otrzymało ocenę 0 w skali 0-5. Oznacza to, że w trybie priorytetowym należy podjąć działania poprawiające bezpieczeństwo.
Pierwszym krokiem do poprawy bezpieczeństwa było zwiększenie widoczności, co wymagało likwidacji miejsc do parkowania samochodów. Dlatego na dwóch zatokach parkingowych oraz na południowo-wschodnim narożniku skrzyżowania zostały ustawione słupki zabezpieczające przed wjazdem samochodów. Dzięki tej zmianie piesi, w tym dzieci i młodzież w drodze do i ze szkoły mogą bez trudu dostrzec nadjeżdżający pojazd, a kierowcy nie są zaskakiwani przez osoby wyłaniające się zza zaparkowanych samochodów. Przechodzenie zarówno przez ul. Kompanii AK „Kordian”, jak i ul. Drzymały stało się bezpieczniejsze.
Zrównoważona mobilność
Nie jest przypadkiem, że wprowadziliśmy „Szkolną ulicę” 16 września. To właśnie tego dnia rozpoczął się Europejski Tydzień Mobilności, którego celem jest promowanie transportu publicznego, proekologicznych idei transportu oraz zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza. W ramach „Drogi na szóstkę” promujemy także zrównoważoną mobilność zarówno wśród dzieci, jak i opiekunów oraz nauczycieli. Dlatego zachęcamy do wyboru innych środków transportu niż samochód. Autobus, tramwaj, rower czy hulajnoga mogą stanowić świetną alternatywę. Dzięki temu mamy szansę wspólnie zadbać o bezpieczeństwo drogowe, czystsze powietrze i mniejszy hałas.