SP 157 - podsumowanie audytu - Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie

Szkoła Podstawowa nr 157  to średnia (ok. 500 uczniów) szkoła na Mokotowie, posiadająca dwie filie: przy ul. Kazimierzowskiej i ul. Tynieckiej. W obwodzie szkoły mieszka mniej więcej połowa uczniów.

Analiza zdarzeń drogowych

Ważnym elementem oceny sytuacji dotyczącej bezpieczeństwa przy szkołach była szczegółowa analiza zdarzeń drogowych, jakie miały miejsce w pobliżu szkoły. W tym wypadku wzięto pod uwagę okres od 2015 r. do 2019 r., ponieważ za te lata Zarząd Dróg Miejskich posiadał pełne dane. Zakres przestrzenny analizy obejmował obwód szkoły.

Analiza obejmowała: określenie miejsc niebezpiecznych (zwłaszcza dla niechronionych uczestników ruchu, w tym w wieku szkolnym), przyczyny oraz propozycje możliwych rozwiązań poprawiających warunki ruchu drogowego w analizowanych obszarach.

W latach 2015 – 2019 w rejonie SP 157 doszło do 72 zdarzeń drogowych, w których 2 osoby zmarły, 2 osoby zostały ciężko ranne, a 25 osób odniosło lekkie obrażenia. W obrębie samej szkoły (tj. w promieniu 500m) doszło do 67 zdarzeń drogowych, z czego 2 osoby zmarły, 2 osoby zostały ciężko ranne, a 24 osób lekko rannych.

Badanie zachowań komunikacyjnych uczniów

Celem badania zachowań komunikacyjnych uczniów było określenie, jaki jest szacunkowy podział zadań przewozowych w szkole, czyli w jaki sposób uczniowie docierają do szkoły i z niej wracają. Dodatkowo zidentyfikowano którędy dokładnie uczniowie docierają do szkoły oraz  jak spędzają czas podczas przerw – czy w ogóle wychodzą poza teren szkoły.

Badaniem objęto co najmniej 1 klasę z każdego rocznika, minimum 15% wszystkich uczniów danej placówki.

Jak już wspomniano wcześniej, około połowa uczniów nie mieszka w obwodzie szkoły, a więc można przypuszczać, że ma do pokonania większą dłuższą drogę. Sama szkoła jest zlokalizowana w dobrze skomunikowanym miejscu (I linia metra, bliskie sąsiedztwo przystanków autobusowych i tramwajowych).

Nieco poniżej 40% uczniów do szkoły dociera pieszo, co trzeci uczeń dociera na lekcje komunikację miejską. Podróże aktywne stanowią co 10 podróż. Na jazdę samochodem decyduje się 20% uczniów w drodze do szkoły, połowa z nich wraca w ten sam sposób.

Podobnie jak w przypadku innych szkół – uczniowie najmłodszych klas odwożeni są do szkoły znacznie częściej niż starsze koleżanki i koledzy. Podróże samochodowe to ponad 1/3 podróży pierwszaków i połowa podróży drugoklasistów. Z wiekiem uczniów rośnie udział komunikacji miejskiej w podróżach – wśród najstarszego rocznika to ponad połowa podróży.

Większość uczniów, którzy rano doszli do szkoły pieszo, również pieszo z niej wraca. Część z osób które rano podjechały komunikacją miejską, rowerem lub na hulajnodze czy deskorolce, wraca pieszo. Nieco ponad połowa uczniów, którzy rani jechali samochodem, wraca również autem, pozostali podróżują pieszo (ok. 1/3) lub komunikacją miejską.

Poczucie bezpieczeństwa

Uczniowie SP 157, czują się dość bezpiecznie w drodze do szkoły. Poczucie zagrożenia zgłasza co dziesiąty uczeń. Najmniej bezpiecznie czują się ci, których też jest najmniej, a jednocześnie nie mają dla siebie dedykowanej infrastruktury – rowerzyści, hulajnogiści. Najbezpieczniej czują się uczniowie pokonujący drogę do i ze szkoły pieszo.

Pytani o obawy i sugestie zmian, uczniowie zgłaszali w ankietach komentarze dotyczące prędkości samochodów, widoczności na przejściach dla pieszych i obawy, czy zdążą przejść. Są też świadomi, że jeżdżąc po chodniku, stwarzają zagrożenie dla pieszych.

Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego

Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) miał określić poziom zagrożeń dla uczestników ruchu drogowego w rejonie budynków badanych szkół podstawowych, stan oznakowania pionowego i poziomego, sprawdzenie zgodności istniejących rozwiązań z obowiązującymi przepisami i normami.

Audyt BRD został przeprowadzony przez zespół audytujący, w którego składzie znajdował się Audytor BRD posiadający ważny Certyfikat Audytora Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, wydany przez ministra właściwego ds. transportu, na podstawie art. 24n ust.6 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

AUDYT BRD PODZIELONY ZOSTAŁ NA DWA OBSZARY:

• obszar szkoły przy ul. Kazimierzowskiej 16 – obejmujący rejon skrzyżowania ulic Dąbrowskiego/ Kazimierzowska, Odolańska/Kazimierzowska, ulicę Wiktorska na odcinku od ul. Puławskiej do alei Niepodległości, ul. Racławicka na odcinku od ul. Puławskiej do skrzyżowania z ul. Kazimierzowską, rejon skrzyżowania ulic Ursynowska/Kazimierzowska.
• obszar szkoły przy ul. Tynieckiej 25 – obejmujący rejon skrzyżowania ulic Goszczyńskiego/Krasickiego, ulicę Malczewskiego na odcinku od alei Niepodległości do skrzyżowania z ul. Puławską, ulicę Lanartowicza od rejonu skrzyżowania z ul Krasickiego do skrzyżowania z ul. Goszczyńskiego, rejon skrzyżowania ul. Naruszewicza/Krasickiego.

Główne rekomendacje:

• Wprowadzenie ruchu jednokierunkowego w ul. Wiktorskiej na odcinku od ul. Kazimierzowskiej do Al. Niepodległości z wydzielonymi miejscami postojowymi i progami zwalniającymi.
• Jednoznaczne określenie sposobu czasowe zatrzymywania się przy budynku szkoły ul. Kazimierzowska 16 w pasie drogowym ul. Kazimierzowskiej – rekomenduje się parkowanie równolegle do krawężnika w związku z zagrożeniami które niesie za sobą obecny przyjęty sposób parkowania tj. prostopadle do krawężnika.
• Wykonanie zatoki postojowej Kiss and Ride w pasie drogowym ul. Kazimierzowskiej przed budynkiem szkoły na 3 pojazdy o szerokości 3,0 m z przyległym chodnikiem.
• Rekomenduje się wykonanie wysp kanalizujących w krawężniku betonowym wyniesionym na 10 cm na wszystkich wlotach skrzyżowania. Wyspa z krawężnika betonowego wykonana w miejscach istniejącego oznakowania P-21a, oraz istniejących prefabrykowanych elementów przykręconych do nawierzchni jezdni. Sugerowana zmian ma na celu wizualne i faktycznego zmniejszenia szerokości pasów ruchu(3,00 m do linii krawędziowej P-7b, oraz 3,50 m w świetle krawężników). Zakres zmiany organizacji ruchu na ul. Kazimierzowskiej może objąć całkowite wyeliminowanie pasa dla lewoskrętu w ul. Racławicką dla jadących od strony północnej. W osi drogi możliwe jest wykonanie wyspy dzielącej z krawężnikiem betonowym wyniesionym na której zlokalizowane będzie wygrodzenie U-12a w celu wyeliminowania zachowań polegających na przekraczaniu jezdni w miejscach niedozwolonych – rekomendacja zależna od analizy natężenia ruchu jaką powinno się wykonać na przedmiotowym odcinku drogi.
• Wprowadzenie ograniczenia prędkości w ul. Malczewskiego do 30 km/h na odcinku od ul. Puławskiej do ul. Krasickiego z umieszczeniem progów zwalniających przejezdnych dla autobusów komunikacji miejskiej.
• Poprawa oświetlenia chodnika dla pieszych po północnej stronie ul. Lenartowicza na odcinku od ul. Krasickiego do ul. Tynieckiej, wraz z przycinką drzewa ograniczającego doświetlenie chodnika.
• Wykonanie zatoki postojowej Kiss and Ride czasowego postoju w ul. Malczewskiego o szerokości 3,0 m, wraz z przyległym chodnikiem dla bezpiecznego wysadzania i odbierania uczniów szkoły przy ul. Tynieckiej 25
• Poszerzenie chodnika po wschodniej stronie ul. Tynieckiej na docinku ul. Malczewskiego do ul. Lenartowicza do min. 2,5 m, wraz z ustawieniem słupków blokujących U-12c na całej długości.

Analiza obrazu

Analizę obrazu wykonano na podstawie obrazu z kamer umieszczonych w wyznaczonych lokalizacjach. Położenie urządzeń w terenie miało zapewnić obserwatorom widoczność na cały obszar badawczy. Przy każdej ze szkół pracowało od 3 do 6 rejestratorów obrazu. W ramach zadania wykonano również pomiary ruchu samochodowego i pieszego w bezpośrednim otoczeniu szkoły, tj. na najbliższym skrzyżowaniu i przejściu dla pieszych oraz w przekroju bezpośrednio przed głównym wejściem do szkoły. Rejestratory umieszczone w terenie pracowały 30 września 2020 roku (tj. w środę), w godzinach 07:00-09:00. Podczas badań panowało zachmurzenie całkowite, bez opadów, a temperatura oscylowała w granicach 15-16 st. C.

Analiza obrazu miała za zadanie zidentyfikować wszystkie sytuacje niebezpieczne, badanie zostało wykonane przy zastosowaniu narzędzi GIS.

Budynek szkoły przy ul. Kazimierzowskiej

Badanie obejmowało swoim zakresem ulice: Wiktorską, Kazimierzowską. Miejsca wystąpienia zachowań pieszych, niebezpiecznych oraz potencjalnie niebezpiecznych uklasyfikowano w pięciu lokalizacjach, co wraz z intensywnością ich wystąpienia przedstawiono na poniższej mapie.

Miejscem w którym piesi oraz rowerowi użytkownicy przestrzeni publicznej najczęściej narażają się swoim zachowaniem na niebezpieczeństwo jest rejon przejścia dla pieszych po wschodniej stronie przy skrzyżowaniu  ul. Wiktorskiej/Kazimierzowskiej, to tutaj doszło do przejeżdżania przez pasy rowerem lub innym urządzeniem transportu osobistego (z silnikiem) przez 23 osoby w ciągu dwóch godzin pomiaru. Należy także zwrócić uwagę na obszar jezdni przed głównym wejściem do szkoły przy ul. Kazimierzowskiej 16, tutaj 11 osób w trakcie dwóch godzin pomiaru przeszło przez jezdnię w miejscu niedozwolonym.

Miejsca wystąpienia zachowań kierowców, niebezpiecznych oraz potencjalnie niebezpiecznych uklasyfikowano w czterech lokalizacjach, co wraz z intensywnością ich wystąpienia przedstawiono na poniższej mapie.

Podobnie jak w przypadku obserwacji zachowań pieszych oraz rowerzystów, kierowcy zachowują się w sposób zagrażający bezpieczeństwo innych użytkowników przestrzeni publicznej oraz sobie, na obszarze jezdni oraz chodnika przed głównym wejściem do szkoły przy ul. Kazimierzowskiej 16. Aż 16 pojazdów musiało zostać ominiętych przez innych kierowców w miejscu gdzie niedozwolony jest ten manewr (jeden pas ruchu, linia ciągła) z uwagi na zatrzymanie tego pojazdu na jezdni ul. Kazimierzowskiej. Również często doszło do sytuacji wymuszania pierwszeństwa przejazdu – tym utrudnianie ruchu poprzez cofanie z miejsca parkingowego na ulicę – 9 przypadków oraz zatrzymania się w miejscu niedozwolonym – 7 przypadków w ciągu dwóch godzin pomiaru.

Budynek szkoły przy ul. Tynieckiej

Badanie analiza obrazu obejmowało swoim zakresem ulice: Tyniecką, Malczewskiego. Miejsca wystąpienia zachowań pieszych, niebezpiecznych oraz potencjalnie niebezpiecznych sklasyfikowano w trzech lokalizacjach, co wraz z intensywnością ich wystąpienia przedstawiono poniżej na mapie.

Miejscem, w którym piesi oraz rowerowi użytkownicy przestrzeni publicznej najczęściej narażają się swoim zachowaniem na niebezpieczeństwo jest rejon przejścia dla pieszych po południowej stronie przy skrzyżowaniu  ul. Tynieckiej/Malczewskiego, to tutaj doszło w trakcie dwóch godzin badania do:  korzystania z urządzeń elektronicznych lub czytania książek podczas przechodzenia przez przejście dla pieszych przez 18 osób, przejeżdżania przez pasy rowerem lub innym urządzeniem transportu osobistego  (z silnikiem) przez 14 osób. Także w obszarze przytoczonej lokalizacji 11 osób przeszło lub przejechało przez jezdnię w miejscu niedozwolonym.

Miejsca wystąpienia zachowań kierowców, niebezpiecznych oraz potencjalnie niebezpiecznych uklasyfikowano w trzech lokalizacjach, co wraz z intensywnością ich wystąpienia przedstawiono poniżej na mapie.

Wśród zachowań kierujących pojazdami na obszarze objętym pomiarem przy skrzyżowaniu ul. Tyniecka/Malczewskiego najczęście dochodziło do zatrzymania się w miejscu niedozwolonym – 9 przypadków w ciągu dwóch godzin pomiaru.

Podsumowanie

Każda ze szkół, ze względu na swoją lokalizację, potrzeby uczniów i rodziców oraz infrastrukturę w sąsiedztwie wymaga zaprojektowania zmian indywidualnie. W przypadku SP 157 w pierwszej kolejności należy zabezpieczyć przejścia dla pieszych przy ul. Kazimierzowskiej i Wiktorskiej. Niezbędne jest też poprawienie sposobu parkowania pod samą szkołą, być może z wybudowaniem dodatkowej zatoki Kiss&Ride. Przy drugim budynku szkoły konieczne będzie uspokojenie ruchu na ul. Malczewskiego oraz wyniesienie przejścia dla pieszych przy wlocie ul. Tynieckiej.